Przejdź do głównej zawartości

Yennayer czyli Nowy Rok Amazigh

12 stycznia Amazigh (Berberowie)- rdzenna ludność Afryki Północnej obchodzą Nowy Rok. Życzenia składane są oczywiście w języku tamazight i brzmią Assegas Ameggaz.

Yennayer (w języku tamazight- styczeń) to pierwszy miesiąc nowego roku i kalendarza agrarnego używanego od stuleci przez rdzenną ludność Afryki Północnej Amazigh (właściwie liczba mnoga Imazighen, chociaż potocznie przyjęło się mówić Amazigh. Amazigh to znaczy wolny człowiek). 

Nowy Rok Amazigh związany jest z dawnymi czasami gdy w Egipcie intronizowany na faraona został Chachnaq, który był z pochodzenia Amazigh. 

W 2017 r. prezydent Algierii ustanowił Yennayer (który zawsze obchodzony jest 12 stycznia) świętem narodowym i płatnym dniem wolnym od pracy. Algieria jest pierwszym krajem w Afryce Północnej, który uznał Nowy Rok Amazigh za oficjalne płatne święto narodowe.

Ten dzień najbardziej hucznie obchodzony jest w regionie Kabylia i w stolicy. Odbywają się duże wydarzenia kulturalne. Organizowane są parady, tradycyjne tańce, koncerty, poczęstunek dla uczestników. Uroczystości związane z Nowym Rokiem Amazigh odbywają się w różnych regionach, od północy do południa i od wschodu do zachodu. Widoczne są różne zwyczaje i tradycje. Ludzie ubierają swoje tradycyjne stroje, kobiety zakładają tradycyjną biżuterię (stroje i biżuteria Amazigh bardzo różni się od tych arabskich). Tradycją jest zapisanie małych dzieci pierwszy raz do fryzjera. Ludzie organizują obiad i spotykają się z rodziną.

Yennayer to symbol dzielenia się, gościnności a także ochrony środowiska i przyrody Kultywuje się szacunek wobec ziemi i tego co ziemia daje ludziom. Tego dnia szykuje się kuskus z mięsem a także typowe dla tej kultury dania z semoliną, pszenicą, ziarnami i roślinami strączkowymi- ciecierzycą, groszkiem, fasolą, soczewicą. Potrawy mają za zadanie symbolizować obfitość jaką przyniesie Nowy Rok. Dzieci obdarowywane są orzechami i dużą ilością słodyczy.

Szacuje się, że w Algierii część ludności ma mieszane arabsko-berberyjskie pochodzenie, z czego w przeważającej większości uważa się za Arabów. Berberowie/Amazigh natomiast uważają (słusznie zresztą), że zostali zarabizowani gdy Algierię przejęli Arabowie w VII wieku. Nazywanie ich Arabami może być bardzo niefortunne ponieważ dla wielu z nich jest to obraza. Najwięcej Amazigh w Algierii to Kabylowie, z których część chciałaby niepodległości regionu Kabylia, ale to już temat na innego posta.

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Kuchnia algierska w pigułce

Prawdziwa kuchnia algierska jest aromatyczna i obfituje w różne przyprawy i zioła które nadają niesamowity smak i aromat przygotowywanym potrawom. Algierska kuchnia dziedziczy kulinarne tradycje berberskie, francuskie, hiszpańskie i otomańskie. Bazuje na świeżych i nie przetworzonych produktach- baraninie, jagnięcinie, drobiu, wołowinie (na pustyni popularne jest mięso wielbłąda), rybach (np.sardynki, dorada, miecznik, tuńczyk) i owocach morza (np.krewetki, mule, kalmary). Na owocach np. świeżych figach, owocach opuncji figowej, daktylach. Daktyle właściwie je się zarówno świeże jak i suszone. Algierczycy lubią je przegryzać jako przekąskę a także przygotowywać z nich różne słodkości. Prawie każde danie zawiera dużą ilość warzyw, zwłaszcza bakłażanów, cukinii, pomidorów, ziemniaków, słodkiej papryki, selera, ciecierzycy. Popularne są oliwki- zarówno zielone jak i czarne. Jedzone w sałatkach i gotowane w różnych daniach. Skoro już mowa o oliwkach to koniecznie muszę wspomnie...

Języki w Algierii- w jakim języku mówią Algierczycy

Jeśli wydaje Wam się, że w Algierii ludzie posługują się klasycznym arabskim to jesteście w błędzie. Algierczycy bowiem uczą się go dopiero w szkole i nie używają go na co dzień. Języki w Algierii to dość skomplikowany temat gdyż w tym kraju  trzy główne języki jakimi posługują się ludzie to dialekt algierski (dardża), język tamazigh i język francuski. Do tego dochodzą także inne dialekty języka berberskiego (tamazigh).  Oryginalnym językiem Algierii był język berberski ponieważ to nie Arabowie lecz Berberowie (zwani inaczej amazigh) są rdzenną ludnością tego kraju. Berberski miał w Algierii (i ma nadal) różne dialekty. Arabski przybył do kraju gdy Algierię najechali Arabowie. To oni wprowadzili do Algierii kulturę arabską i islam. Kiedy kraj najechali i skolonizowali Francuzi, próbowali pozbyć się rodzimej kultury, a jednym ze sposobów, było narzucenie ludziom języka francuskiego. Po odzyskaniu niepodległości język arabski został ogłoszony językiem urzędowym. Zaś w 2...

Szorba- algierska zupa

Szorba- pyszna zupa z Algierii. Aromatyczna i przepyszna. Pachnąca obłędnie przyprawami. Niezwykle popularna zupa w tym kraju, na równi z harirą.  Występuje w kilku wersjach w zależności od regionu. Zazwyczaj gotowana na baraninie, chociaż wiele osób preferuje cielęcinę lub kurczaka. Na północy Algierii warzywa zmieniają się zgodnie z sezonami- latem cukinia lub bakłażany a wiosną groszek lub fasola. Niektórzy lubią szorbę bez dodatków, inni z kaszką frik (ze zmiażdżonej pszenicy durum) a jeszcze inni z drobnym makaronem vermicelli. W wielu wersjach, pod koniec gotowania dodaje się suszoną lub świeżą miętę. Na wschodzie Algierii zupa ta bywa nazywana ,,djari'' i ma gładką konsystencję. Szorba może być także ,,biała'' przypominająca z wyglądu nasz polski rosół. Podobnie jak jej ,,czerwona''wersja  występuje w kilku wersjach w zależności od regionu. W Algierze lubi się dodawać do niej cynamon, zaś na wschodzie kraju przyprawa ta rzadko występuje w sło...