Żydzi w Algierii

Historia Żydów w Algierii sięga pierwszych wieków naszej ery, co najmniej od okresu rzymskiego. Kupcy żydowscy przybyli do Afryki Północnej wraz z Fenicjanami, na tysiąc lat przed islamem a pierwsi niewolnicy żydowscy i wygnańcy z Judei osiedlili się między Berberami wkrótce po zniszczeniu Drugiej Świątyni. Kilka plemion Berberów konwertowało wtedy na judaizm. 

Kolejni Żydzi uciekli do Algierii z Hiszpanii w V i VI wieku i ponownie w XIV i XVI wieku. Osiedliło się też wielu Żydów z Półwyspu Iberyjskiego mieszając się z miejscową ludnością żydowską i wpływając na jej tradycje a w XIX w. przybyło wielu Żydów z Maroka.

Od XVI w. Żydzi podlegali dhimmi- narzuconemu przez Imperium Osmańskie (termin w prawie muzułmańskim, który określa niemuzułmańskich poddanych państwa pod rządami muzułmańskimi).W 1830 r. po wroczeniu Francuzów zniesiono dhimmi. Żydzi wyrzekli się swoich sądów religijnych i podporządkowali się francuskim sądom, stosując prawo mojżeszowe (z ekspertyzą rabina). 

W 1870 na mocy dekretu Cremieux stali się obywatelami francuskimi. Decyzja była wynikiem nacisków członków francuskiej społeczności żydowskiej, która uważała Żydów północnoafrykańskich za „zacofanych” i chciała wprowadzić ich w nowoczesność.

W ciągu jednego pokolenia większość algierskich Żydów zaczęła mówić po francusku. Przyjęli też wiele aspektów kultury francuskiej.

Francuski antysemityzm sięgnął szczytu wraz z anulowaniem podczas II wojny światowej dekretu Cremieux. Pod rządami Vichy Żydom odebrano obywatelstwo francuskie, wydalono z posad i poddano ograniczeniom a ok. 2000 Żydów umieszczono w obozach koncentracyjnych w Bedeau i Djelfie. 

W połowie lat 30 Francuzi zwracali muzułmanów przeciwko Żydom i byli odpowiedzialni za podżeganie do pogromu. Podczas wojny o niepodległość Algierii większość algierskich Żydów stanęła po stronie Francji, inni zachowali neutralność. Jeszcze inni stanęli po stronie muzułmanów.

Po uzyskaniu niepodległości Algieria wystosowala apel by Żydzi pozostali w kraju, jednak pomiędzy 1961 r. a 1962 r. 130 000 z około 140 000 wyjechało do Francji a od 1948 r. do Izraela przeniosło się ok. 25 000.

Oficjalnie w 2020 r. w Algierii było ok.200 Żydów (nieoficjalnie jest ich więcej)

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Kuchnia algierska w pigułce

Języki w Algierii- w jakim języku mówią Algierczycy

Wino w Algierii- algierskie wina