Mozabici w Algierii

Mozabici to grupa etniczna Amazigh (Berberów), mieszkająca głównie w północnosaharyjskim regionie Mzab w Algierii. Według danych jest ich między 150 000 a 300 000 osób.

Mozabici żyją głównie w pięciu oazach: Ghardaïa, Beni Isguen, El Atteuf, Melika i Bounoura, a także w dwóch odizolowanych dalej na północ: Berriane i El Guerrara.

Historia Mozabitów

W 767 r. perski przywódca Ibadi- założył królestwo Rustamid, co doprowadziło do przyjęcia ibadyckiej odmiany islamu przez większość populacji tej grupy. W 911 r. zostali wygnani na Saharę a w 1012 r. założyli niezależne państwo w M'zab. W 1012 r. dalsze prześladowania zmusiły ich do ucieczki do ich obecnego miejsca.

Jacy są Mozabici?

Posługują się językiem o nazwie tumzabt, jednak większość z nich zna także dialekt algierski. Mozabici wyznają islam w bardzo konserwatywnej odmianie ibadyckiej. Większość kobiet ubiera się w haik-białą tkaninę zakrywającą całe ciało i raczej większość z nich nigdy nie opuszcza wspólnoty. Mężczyźni natomiast są spotykani w całej Algierii, prowadzą małe firmy, często sklepy spożywcze, ale okresowo wracają do oazy. Mozabici wytwarzają różne wyroby rzemieślnicze, w tym ceramikę, wyroby mosiężne, biżuterię i dywaniki.

Społeczeństwo Mozabitów jest podzielone na kilka frakcji, które łączą kilka wielopokoleniowych rodzin. Każda frakcja ma na ogół swoją własną dzielnicę, cmentarz, tytułowego przodka i swoje dziedzictwo. Posiada radę społeczną, która ma swoje biuro zgromadzeń i która zarządza sprawami będącymi przedmiotem wspólnego zainteresowania. Spójność rodziny pozostaje niezwykle silna. Mozabici podkreślają swoją odrębność kulturową i dbają o swoją tradycje i tożsamość. Śluby zawierają tylko między sobą.

Mozabici stali się bardzo dobrymi handlarzami. Praca jest według nich obowiązkiem religijnym, ziemski sukces może opierać się jedynie na pracy, pobożności i szacunku dla nakazów Koranu. Edukacja jest dla nich bardzo ważna, stowarzyszenia kulturalne i szkoły koraniczne otrzymują bardzo znaczące dotacje. Dzięki dobremu wykształceniu udało im się opanować nowoczesne techniki biznesowe i rachunkowość.

Ghardaja i dolina Mzab a turystyka

Ghardaja-nazywana stolicą Mzab jest obecnie centrum produkcji daktyli oraz produkcji dywanów i ubrań. Wyrabiana jest tam także tradycyjna biżuteria i ceramika. Z kolei z oazy El Golea pochodzi znana w Algierii butelkowana woda. Mozabici zbudowali system nawadniania, dzięki któremu oazy stały się znacznie bardziej żyzne i zielone niż wcześniej.

Mzab jest jednym z miejsc w Algierii do którego organizuje się wycieczki. Moim zdaniem lokalni przewodnicy są potrzebni. Wskażą najlepsze jedzenie i miejsca, które warto zobaczyć. Ich znajomość historii, tradycji i architektury jest bezcenna. Apropo architektury- jest prosta, funkcjonalna, zaprojektowana z myślą o życiu wspólnotowym, ale z poszanowaniem prywatności. Jest źródłem inspiracji dla współczesnych urbanistów. Budynki są absolutnie niesamowite, zachęcam was do wpisania w wyszukiwarkę internetową hasła ,,ghardaia mzab". 

Będąc tam pamiętajcie o tym, żeby uzyskać zgodę na fotografowanie mieszkańców. Robienie zdjęć bez ich zgody (szczególnie kobiet) jest bardzo źle widziane i może skończyć się awanturą.

W 1982 r. Mzab trafiło na listę dziedzictwa światowego UNESCO jako nienaruszony przykład tradycyjnego siedliska ludzkiego, doskonale przystosowanego do środowiska.

Ciekawostka na koniec: Mozabici mają wiele etniczno-kulturowych i socjologicznych cech wspólnych z dwiema grupami z Maghrebu: Dżerbami z Tunezji i Soussis z Maroka. Przez to czasami określa się ich wszystkich mianem bliskich krewnych.